Słysząc słowo zabytek, najczęściej widzi się strzeliste wieże kościołów, ociekające złotem barokowe ołtarze, renesansowe zamki. Zwiedza się zabytkowe miasta, zachwyca historycznymi wnętrzami i odwiedzając kolejne muzeum lub skansen, ze zdumieniem okrywa się, że oglądane przedmioty przypominają wnętrze babcinej kuchni lub gościnnej izby w jej chylącym się ku upadkowi domu.
Zgodnie z najprostszą definicją zabytkiem nazwiemy każdą pamiątkę przeszłości posiadającą wartość historyczną, artystyczną albo naukową. Oznacza to, że zabytkiem są nie tylko budynki, ale także przedmioty, w tym na przykład meble. Warto zatem bliżej przyjrzeć się wyposażeniu domu babci, nim wyrzuci się na śmietnik pozostawione przez nią „graty”. Może się bowiem okazać, że wśród zdekompletowanych talerzy i starych mebli znają się prawdziwe perełki: dziewiętnastowieczne kredensy, stoły i krzesła, skrzynie posagowe, kapy, porcelana ze znanych manufaktur i inne drobne bibeloty. Wystarczy tylko je rozpoznać, poddać odpowiedniej konserwacji, by stać się właścicielem prawdziwych skarbów.
Renowacja zabytków sztuki użytkowej to zajęcie nie tylko dla wykształconych konserwatorów zabytków. Bardzo często wystarczy rzemieślnik z artystyczną duszą lub pasjonat, by przedmiot codziennego użytku z poprzedniego stulecia odzyskał blask i stał się prawdziwą ozdobą współczesnego wnętrza.
Stary pożółkły kredens kuchenny z łuszczącą się farbą będący w rzeczywistości przykładem dziewiętnastowiecznego dizajnu poddany odnowieniu przez pasjonata renowacji zabytków sztuki użytkowej. Dobry stolarz, „czujący drewno”, korzystając ze swojej fachowej wiedzy i umiejętności oraz posługując się współczesnymi zdobyczami techniki, dokładnie oczyści drewno, zabezpieczy je przed działalnością korników, uzupełni ubytki, wreszcie pokryje odpowiednimi preparatami do konserwacji. Dzięki jego zabiegom zyskać można cenny zabytkowy mebel, który ożywi wnętrze mieszkania lub znajdzie nowego właściciela doceniającego meble z duszą.
Jak się więc okazuje, renowacja zabytków sztuki użytkowej może stanowić ciekawą pasję. Nie wymaga wieloletnich studiów, lecz przede wszystkich pasji, samodoskonalenia, zręcznych dłoni i odpowiednich narzędzi oraz preparatów.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z Polskimi Pracowniami Konserwacji Zabytków
